“Als we België nog verder ontmantelen, verzwakken we België én Vlaanderen”

Interview met Marjan Justaert van De Standaard. Foto: Het Zoniënwoud. In plaats van één bos en één agentschap kwamen er drie bossen, drie beheersplannen, drie administraties. Michiel Hendrickx

Een sterker België is geen taboe meer in de Wetstraat, sommige parlementsleden willen liever herfederaliseren dan regionaliseren. Eén van die parlementsleden is Tim Vandenput, de liberale burgemeester van randgemeente Hoeilaart. ‘Als we de staat nóg verder ontmantelen, verzwakken we niet alleen België maar ook de regio’s.’

Bij Halle-Vilvoorde denk je snel aan ‘flaminganten’. De splitsing van het vermaledijde BHV ligt nog vers in het geheugen, de Vlaamse leeuw is in de rand rond Brussel net iets aanweziger dan elders. (Oud-)burgemeesters als Willy De Waele (Lennik) of Michel Doomst (Gooik) zullen de geschiedenis ingaan als voorvechters van de Vlaamse strijd.

En toch: niet elke randburgemeester krijgt natte dromen van de gedachte aan méér Vlaanderen. Er zijn er zelfs die het omgekeerde nastreven. Zoals Tim Vandenput, de blauwe burgemeester van Hoeilaart, die sinds 2014 in de Kamer zetelt.

Weinigen weten het van u, maar u bent wel degelijk een voorstander van het herfederaliseren van bepaalde bevoegdheden, niet?

‘Ja, dat heb ik ook geantwoord op die enquête van Sinardet en co. Ik noem mijzelf een samenwerkingsfederalist, maar ik vind wel dat de staatshervormingen veel te ver zijn doorgeschoten. Het gevolg is dat de structuren in dit land dikwijls stroef werken, duur zijn om te beheren en niet efficiënt zijn. Als burgemeester word ik er dagelijks op aangesproken.’

Geeft u eens een voorbeeld.

‘Het Zoniënwoud bijvoorbeeld, dat deels op grondgebied Hoeilaart ligt (het woud beslaat de drie gewesten, red.). Vroeger was dat federaal, maar in 1983 is het beheer van het bos officieel geregionaliseerd. In plaats van één bos en één agentschap kwamen er drie bossen, drie beheersplannen, drie administraties.’‘Ik ben nog op de plechtigheid geweest in het Rood Klooster in Oudergem, waar de drie bevoegde ministers trots hun plannen voorstelden. Maar hoe onnozel is dat eigenlijk? Waterlopen en wandelpaden trekken zich weinig aan van grenzen, hé. Voor bomen maakt het niet uit op welk grondgebied ze staan en dieren praten Nederlands noch Frans.’‘Men besefte op een gegeven moment dat de plannen op elkaar afgestemd moesten worden, en kwam er een ‘overlegmodel’ in het kader van de ‘structuurvisie van het Zoniënwoud’ om de coördinatie tussen de gewesten te verbeteren. Op dit moment zien wandelaars, fietsers en ruiters drie verschillende wegwijzers in het bos, het is Absurdistan tot en met. En het kost ons drie keer meer aan personeel.’

Ligt ook het befaamde, oververzadigde Leonardkruispunt niet op uw grondgebied?

‘Het kruispunt zelf is officieel Brussels Gewest, maar zowat alles er rond is Vlaams en op een boogscheut ligt Waterloo en begint het Waals Gewest. Die opdeling is dé reden waarom er niets gebeurt op het vlak van mobiliteit. Geen enkel gewest wil opdraaien voor de inwoners of pendelaars uit het andere gewest. Het Leonardkruispunt is en blijft dus dichtgeslibd – een verkeersinfarct van formaat.’‘Op de E40 van Brussel naar Luik zie je hetzelfde. Tussen Tienen en Sint-Truiden is daar een stuk Waals Gewest. Wel, de zoutstrooiers draaien bij wijze van spreken hun molen dicht als ze op het grondgebied van een ander rijden. Laat de common sense toch zegevieren en stuur één federale strooiwagen uit.’

Welke bevoegdheden zou u dan allemaal herfederaliseren?

‘Om te beginnen alle bevoegdheden die gesplitst zijn, zoals leefmilieu, mobiliteit en zelfs economie. Buitenlands beleid is nog zo’n voorbeeld. Als je denkt aan de Japan-rel (na een federale missie naar Japan vorig jaar kibbelden de federale en de Vlaamse regering over wiens bevoegdheid het is om dat soort economische missies te ondernemen, red.), kan je toch alleen maar besluiten dat het hier absurd geregeld is?’‘En hoe beschamend is het klimaatakkoord niet, waar we mee naar Parijs moesten trekken? Energie is geen domein dat we nog verder moeten versnipperen terwijl de tendens is dat het almaar Europeser wordt.’

U hebt alleen niet zoveel medestanders voor uw visie.

‘Wel, dit is mijn visie, niet zozeer die van mijn partij. Er is vandaag geen meerderheid om bevoegdheden te herfederaliseren, maar de interesse ervoor is toch aan het groeien. Dat zie je ook in de studie. Men moet beseffen dat het ons minder kost aan overheid, en aan efficiëntie kan doen winnen. Ik ben er rotsvast van overtuigd dat de verdere ontmanteling van de staat niet alleen België maar ook de regio’s gaat verzwakken.’‘Die mantra van “wat we zelf doen, doen we beter” klopt niét. Het is hoog tijd dat de politici opnieuw luisteren naar wat de mensen op straat zeggen en minder dicteren vanuit de ivoren toren – of die nu in Brussel of Antwerpen staat.’