Minder dan helft van asielzoekers daagt op voor gesprek bij terugkeerbureau.

In oktober 2021 werden de eerste regionale terugkeerbureaus, officieel ICAM-bureau, geopend. Uit cijfers van Kamerlid Tim Vandenput blijkt dat 60% van de uitgeprocedeerde asielzoekers niet komt opdagen na een uitnodiging door het terugkeerbureau. De terugkeercijfers moeten dringend opgekrikt worden, uitgeprocedeerde asielzoekers moeten efficiënter bereikt worden volgens het liberaal kamerlid. Een van de oplossingen ligt bij de uitnodigingsbrief: “Niet elke asielzoeker die het land moet verlaten is het Nederlands of Frans machtig. Ik stel voor dat uitgeprocedeerde asielzoekers een uitnodigingsbrief ontvangen in de taal van het Gewest én in hun moedertaal, zodat ze tenminste begrijpen wat er van hen verwacht wordt”.

Te lage opkomst

De meest cijfers recente cijfers (van de opening op 7/10/2021 tot en met 24/10/2021) tonen aan dat 136 van de 329 personen die uitgenodigd werden, kwamen opdagen. Dat betekent dat slechts 40% van de uitgeprocedeerde asielzoekers ingaat op de uitnodiging. Het gaat hier zowel over eerste gesprekken als opvolgingsgesprekken in de ICAM-loketten. Dat is te weinig volgens Tim Vandenput: “Het terugkeerbeleid is het sluitstuk van een rechtvaardig asiel en migratiebeleid. Mensen die een ‘bevel om het grondgebied te verlaten’ ontvangen, moeten terugkeren naar hun land van herkomst. Vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet. Het regionale terugkeerbureau is een goed initiatief van de Staatssecretaris dat mijn fractie volledig ondersteunt maar het is op basis van de laatste cijfers die ik ontving, te vrijblijvend. Als slechts veertig procent komt opdagen, schort er iets aan het systeem”, stelt Vandenput.

Meertalige uitnodigingsbrief

Momenteel is het zo dat de uitnodigingsbrief wordt opgesteld in het Nederlands of het Frans, afhankelijk van het verblijfsadres of de plaats van interceptie. Vandenput stelt voor asielzoekers ook in hun moedertaal uit te nodigen: “Het is belangrijk dat uitgeprocedeerde asielzoekers opgevolgd en begeleid worden naar hun land van herkomst. Maar niet elke asielzoeker is het Nederlands of het Frans machtig en zo is er een excuus om de afspraken niet na te komen. Als overheid moeten wij ons efficiënter organiseren. Ik stel voor om personen in het kader van een terugkeerprocedure ook aan te schrijven in hun landstaal. Op die manier worden asielzoekers correct geïnformeerd en begrijpen ze tenminste wat er van hen verwacht wordt.. De uitnodiging is een standaardbrief, de eenmalige lage kostprijs van een vertaling weegt niet op tegen een efficiënter functionerend terugkeerbeleid”.

Gedwongen terugkeer bij blijvend missen van afspraken

Vandenput wijst er ook op dat het blijvend weigeren van afspraken meegenomen moet worden in het individueel dossier en uiteindelijk moet leiden tot een gedwongen terugkeer. “Wanneer de vrijwillige terugkeerprocedure niet werkt, moeten we overgaan tot een gedwongen terugkeer. Onze asielcentra zitten momenteel overvol en mensen waarvan hun asielaanvraag werd geweigerd, moeten plaatsmaken voor anderen. Het terugkeerbeleid is het sluitstuk van een asielprocedure en zolang deze achterdeur blijft openstaan, is ons asielsysteem inefficiënt”, sluit Tim Vandenput af.